Minder vaak gescheiden uithuisplaatsingen van broers en zussen dan gedacht

Een uithuisplaatsing kan een ingrijpend laatste redmiddel zijn om kinderen een veilige omgeving te bieden. Het advies is om broers en zussen waar mogelijk samen te plaatsen. Gescheiden plaatsingen blijken minder vaak voor te komen dan eerder schattingen lieten zien. Informatie over de redenen voor gescheiden plaatsing wordt echter niet systematisch geregistreerd. Ook zijn er andere verbeterpunten.

In de Richtlijn Uithuisplaatsing voor jeugdhulp en jeugdbescherming wordt geadviseerd om broers en zussen waar mogelijk samen te plaatsen tenzij dat om bepaalde redenen niet mogelijk of wenselijk is. Forensisch orthopedagogen van de Universiteit van Amsterdam onderzochten hoe vaak broers en zussen toch worden gescheiden en wat hiervan de redenen zijn. Het betrof een dossieronderzoek en interviews onder een representatieve groep van totaal 1717 gezamenlijk uithuisgeplaatste kinderen bij zeven jeugdhulpinstellingen.

Geen 50% maar 28% gescheiden plaatsingen

Bij circa 28% van de gezamenlijke uithuisplaatsingen worden broertjes en zusjes van elkaar gescheiden. Dit aantal is lager dan de 50% die tot nu toe genoemd werd in rapportages over uithuisplaatsingen. ‘Deze 50% was gebaseerd op schattingen uit interviews met jeugdzorgprofessionals en stamt uit 2015’, licht een van de betrokken onderzoekers Isidora Stolwijk toe. ‘Dat het percentage lager is dan werd geschat, betekent echter niet dat het niet zorgelijk is. Het percentage zou mogelijk terug kunnen worden gebracht naar 10-15% als praktische belemmeringen weggenomen worden.’

Ook werd duidelijk dat er drie keer zo vaak gescheiden wordt geplaatst na spoedplaatsingen dan na reguliere plaatsingen en naarmate er meer kinderen betrokken waren bij de plaatsing. ‘Het zou kunnen zijn dat het aantal gescheiden plaatsingen een stuk lager wordt als er minder vaak met spoed uit huis geplaatst wordt’, denkt medeonderzoeker Claudia van der Put.

Registratie redenen gebrekkig

De onderzoekers gingen ook op zoek naar de redenen dat broers en zussen gescheiden worden geplaatst. Geen van de deelnemende instellingen bleken deze systematisch te registreren. ‘Hierdoor is er beperkt zicht op de achterliggende oorzaken, welke van belang zijn voor het terugdringen van het aantal gescheiden plaatsingen’, stelt Stolwijk. In ongeveer de helft van het aantal onderzochte dossiers was helemaal geen informatie te vinden over de reden om kinderen gescheiden te plaatsen.

De onderzoekers schatten in dat in de helft van het aantal gescheiden plaatsingen sprake is van contra-indicaties om samen te plaatsen. Bij contra-indicaties zijn er bijvoorbeeld veel conflicten tussen de kinderen onderling. In de andere helft van de gescheiden plaatsingen was een praktische belemmering de reden om kinderen niet samen te plaatsen. Omdat er bijvoorbeeld geen plek beschikbaar is waar de kinderen gezamenlijk naar toe kunnen. ‘Het (gebrek aan) aanbod van pleeggezinnen en gezinshuizen was de meest genoemde factor waardoor kinderen gescheiden worden geplaatst’, stelt Van der Put. ‘Er zijn relatief weinig pleeggezinnen beschikbaar die meerdere kinderen willen of kunnen opnemen, bijvoorbeeld door een gebrek aan ruimte of financiële- of overige middelen.’

Verbeterpunten

De onderzoekers spraken tot slot met de respondenten over hoe het aantal gescheiden plaatsingen verder terug te brengen. De suggesties zijn grofweg in te delen in:

1. Het verruimen van het aanbod en/of de capaciteit van pleeggezinnen en gezinshuizen die meerdere kinderen op kunnen vangen. Denk bijvoorbeeld aan een wervingscampagne die zich op (potentiële) pleegouders richt.
2. Het beter faciliteren en ondersteunen van pleeg- en gezinshuisouders door meer hulp in te zetten in pleeggezinnen die broers en zussen opvangen.
3. Het wegnemen van financiële belemmeringen bij pleeg- en gezinshuisouders door een hogere vergoeding voor de kosten die gemaakt worden bij het opvangen van meerdere kinderen.

Gescheiden plaatsing van broers en zussen bij gezamenlijke uithuisplaatsing >>

Bron: uva.nl

Zie ook:

• Kinderen uit één gezin na uithuisplaatsing niet scheiden
• Juiste hulp en ondersteuning blijft uit bij uithuisplaatsing van kinderen