Professional verandert van zender naar begeleider

Samen met andere ouders praten over ouderschap en opvoeden. Dát is CenteringParenting, een methode die door steeds meer JGZ-locaties wordt omarmd. De eigen kracht van ouders wordt hiermee vergroot. Niet alleen ouders reageren positief, maar ook verpleegkundigen en artsen.

Sinds 2014 kunnen ouders bij steeds meer locaties voor jeugdgezondheidszorg kiezen voor CenteringParenting (CPa), een in Amerika ontwikkelde methode. In plaats van de traditionele een-op-een contactmomenten bezoeken zij in het eerste jaar samen met andere ouders groepsbijeenkomsten van 2 uur, die worden begeleid door 2 professionals. Marlies Rijnders onderzoekt samen met Eline Vlasblom namens TNO de resultaten. Rijnders noemt het een hele nieuwe manier van het verlenen van zorg’. “Het is nog minder top-down. In plaats van als professional het gesprek te bepalen, volg je de vragen van ouders. En je zorgt dat de kennis die ouders zelf al hebben, wordt gebruikt en gedeeld. De professionals veranderen zo van zender naar begeleider.”

Veilig voelen

Een voorwaarde voor een succesvolle groep, waarin ouders open hun kennis en ervaringen uitwisselen, is dat die ‘veilig’ moet voelen. “Dat is dan ook direct een belangrijke taak van de aanwezige zorgverleners”, beaamt Rijnders. “Ouders moeten het vertrouwen krijgen dat ze alles kunnen zeggen en vragen. De bedoeling is dat een groepsgevoel ontstaat. Daar is een deel van de activiteiten ook op gericht; het gaat niet alleen om kennisoverdracht.” De groep blijft dan ook het hele eerste jaar bij elkaar. “We hopen dat de ouders elkaar daarna ook buiten de JGZ blijven zien. Community building is een belangrijk doel.”

Voorlopige resultaten

Inmiddels heeft TNO een eerste evaluatie uitgevoerd onder 10 zorgverleners en 84 ouders die CPa hebben gevolgd. Die ging met name over de waardering, voor het meten van effecten was de onderzoeksgroep nog niet groot genoeg. De ouders zijn in het algemeen positief. Ze benoemen als voordeel dat zij hun ervaringen kunnen delen, veel informatie krijgen over gezond en veilig opgroeien en meer mensen leren kennen. Uit de analyse blijkt echter ook dat deze ouders zich minder competent voelen om op te voeden dan de controlegroep. Rijnders: “Dat is inderdaad een opvallend resultaat. We doen meer onderzoek om erachter te komen hoe dat komt. Het kan zijn dat ouders door erover te praten een realistischer beeld hebben van hun eigen ouderschap. Of ze geven minder ‘gewenste antwoorden’ omdat ze in de groep al eerlijk zijn geweest.’ De verpleegkundigen en artsen zijn ook allemaal positief over CPa. Wel maken zij zich zorgen over de kosten. “Het klopt dat de eerste 2 jaar dat je CPa aanbiedt, duurder uitvallen. Maar als je 60 procent van de ouders in groepen ziet, wordt het waarschijnlijk goedkoper. Mét meer tevreden ouders.”

Aan de slag

Elke JGZ-locatie kan besluiten om aan de slag te gaan met CPa. Ze krijgen dan een tweedaagse training en intervisie van de Stichting Centering Nederland. Rijnders ziet dat veel locaties moeite hebben om CPa op te zetten. ‘Professionals vinden het lastig om dit ingevoerd te krijgen. Je hebt sowieso een trekker nodig en commitment binnen de organisatie. Daarnaast zijn professionals gewend om voorlichting te geven, maar CPa vraagt er juist om dat minder te doen. Kennisoverdracht gebeurt hier veel meer vanuit de vraag van de klant. Dat is wennen. Maar gelukkig zijn er goede voorbeelden. In Amersfoort bijvoorbeeld loopt het als een tierelier. Zo ook in Oss. Het “probleem” zit ‘m ook niet in het model, maar in de randvoorwaarden voor implementatie.’

Uitrol

De komende jaren vervolgt Rijnders de ontwikkeling en uitrol van CPa, want ze is overtuigd van het belang ervan. En niet alleen voor “kwetsbare” ouders. Ze geeft het voorbeeld uit Amersfoort, waar een moeder tijdens de eerste bijeenkomst aangeeft dat het bij haar thuis allemaal niet zo lekker loopt: haar man kan er niet tegen dat hij ’s nachts wakker wordt en slaapt al enige tijd in logeerkamer. De groep reageert begripvol. Een van de moeders zegt: “Jij woont toch vlak bij mij? Breng de kleine een avond bij mij, zodat jullie samen uit eten kunnen.” Rijnders: “Prachtig toch? Ik heb nog veel meer van zulke succesverhalen. Daarom hoop ik dat steeds meer jgz-locaties CPa gaan aanbieden.”

Kijk voor meer informatie op de website van CenteringParenting >

Bron: zonmw.nl