Hoe denk je over gezin, werk, religie, politiek en samenleving? Die vraag wordt iedere negen jaar aan grote groepen Europeanen gesteld in het kader van de European Values Studie (EVS). Uit de nieuwste editie blijkt dat de Nederlandse jeugd behoudender denkt over zaken als abortus en euthanasie dan de generaties voor hen. Dat is een trendbreuk: tot nu toe werd ons land juist steeds progressiever.
‘Jongeren kritischer op abortus dan hun ouders’, kopte het AD onlangs. Uit Tilburgs onderzoek zou blijken dat de Nederlandse jeugd conservatiever denkt dan hun ouders over zaken als euthanasie, abortus en echtscheiding. Ook zo’n 7000 Nederlanders beantwoordden de afgelopen veertig jaar talloze vragen. Zoals: in hoeverre vindt u abortus (euthanasie, echtscheiding etc.) te rechtvaardigen? 1 = nooit, 10 = altijd. In die enorme data-berg gingen Tilburgse wetenschappers op zoek naar trends en afwijkingen. Wat hen opviel? Jongeren staan minder positief tegenover abortus, zelfdoding, euthanasie en echtscheiding dan eerdere generaties. De onderzoeksresultaten zullen medio december gepubliceerd worden in het wetenschappelijke tijdschrift Mens en Maatschappij.
Slaat de Nederlandse jeugd inderdaad een conservatievere weg in? Sociologe Quita Muis was in ieder geval wel enigszins verrast door de uitkomst. “Nog niet zolang geleden brachten we een rapport uit, waarin we concludeerden dat de acceptatie van seksueel-ethische kwesties zoals homoseksualiteit, euthanasie, echtscheiding, abortus en zelfdoding nog steeds toeneemt. Daarin hadden we echter niet gekeken naar de verschillen tussen specifieke generaties, maar naar de samenleving als geheel. In dit vervolgonderzoek keken we wel naar de standpunten van de verschillende leeftijdsgroepen en toen viel op dat de twintigers en dertigers minder positief oordelen over abortus, echtscheiding, euthanasie en zelfdoding, dan bijvoorbeeld de babyboomgeneratie. Homoseksualiteit bleek overigens een onderwerp te zijn waarover het minst negatief wordt geoordeeld, door alle generaties. Dat zou je dus een algemene verworvenheid kunnen noemen.”
Tegelijkertijd wijst zij erop dat de verschillen niet onwijs groot zijn. “Zo vindt 8,1 procent van de twintigers en 11,5 procent van de dertigers dat abortus zelden of nooit te rechtvaardigen is. Bij vijftigers en zestigers ligt dat percentage iets boven de 7 procent. De resultaten zijn opvallend omdat de opwaartse lijn die we steeds zagen opeens stagneert. Maar het is geen rechte lijn naar beneden. Sterker nog, wanneer je naar de Nederlandse samenleving als geheel kijkt, neemt de acceptatie nog steeds toe. We zijn met zijn allen nog nooit zo tolerant geweest.”
Toekomstig onderzoek moet volgens haar uitwijzen of de jongste generatie traditioneler in haar morele opvattingen blijft en of dit ook voor nieuwe generaties geldt. “Of er dus sprake is van een culturele “backlash”, waarbij samenlevingen een conservatieve draai maken als antwoord op de snelle toename in progressiviteit, moet de tijd nog uitwijzen.”
Lees verder op universonline.nl >
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning
