Zelfvertrouwen ouders onder druk bij geboorte eerste kind

De geboorte van een eerste kind kan het zelfvertrouwen van ouders ondermijnen, iets wat met name bij moeders langere tijd kan aanhouden. Zorgprofessionals rond het jonge gezin dienen hier alert op te zijn, te meer daar het gebrek aan zelfvertrouwen zijn weerslag kan hebben op de opvoedings- en gehechtheidsrelatie.

Dat blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Tilburg University, University of California, Saband University en VU University Amsterdam. In deze studie is onderzocht of en in hoeverre de komst van een eerste kind het zelfvertrouwen van ouders beïnvloedt. Dit is belangrijk om te weten omdat een gebrek aan zelfvertrouwen gerelateerd is aan psychische en gezondheidsproblemen.

Het onderzoek, verricht in 2016, is van belang voor zorgprofessionals. Dit geldt voor vele andere onderzoeken van de afgelopen jaren. Ouders Centraal zet vanaf nu met enkele regelmaat de belangrijkste uitkomsten voor professionals op een rij. Het artikel is bewerkt door Dr. Maartje Zijlmans, postdoc onderzoeker Radboud Universiteit en mede-eigenaar van Baby Proof.

Belangrijkste uitkomsten voor professionals

• Aanstaande vaders en moeders hebben een stijgend zelfvertrouwen in het jaar voordat hun eerste kind geboren wordt.
• Het zelfvertrouwen van moeders daalt plotseling in het eerste jaar na de geboorte van haar eerste kind (meer dan dat van vaders). Dit geeft aan dat moeders waarschijnlijk gevoeliger zijn voor de impact van hun nieuwe rol als ouder dan vaders.
• Het aanpassen aan de nieuwe rol als ouder kan meer dan twee jaar in beslag nemen.
• Een gebrek aan zelfvertrouwen is gerelateerd aan psychische en gezondheidsproblemen wat vervolgens zijn weerslag kan hebben op opvoedings- en gehechtheidsrelatie.
• Het gebrek aan zelfvertrouwen kan met name bij moeders langere tijd aanhouden. Dit betekent dat je bij ouders van een jong kind hier alert op moet zijn.

Informatie over het onderzoek

Onderzoeksvraag
Verandert het zelfvertrouwen van ouders rondom de geboorte van hun eerste kind?

Wie?
Pasgetrouwde koppels met de volgende kenmerken: eerste huwelijk, geen kinderen bij aanvang van de studie en beide partners tussen de 25 en 40 jaar oud. Bij de start deden er 199 koppels mee, waarvan er nog 140 koppels meededen bij de vijfde/laatste meting.

Waar?
Nederland

Hoe
Beide partners vulden 5 keer een vragenlijst in die zelfvertrouwen meet: de Rosenberg Self-Esteem scale. De eerste meting was 1-2 maanden na het huwelijk, en de andere metingen werden jaarlijks gedaan. Op deze manier kon er geanalyseerd worden of en hoe het zelfvertrouwen van beide partners veranderde over de jaren, en of de geboorte van een eerste kind effect had op hun zelfvertrouwen. Hierbij werden ouders vergeleken met getrouwde koppels die geen kinderen kregen in de eerste 5 jaar nadat ze getrouwd waren.

Figuur 1

Facts & findings

• Zowel aanstaande vaders als aanstaande moeders groeien in zelfvertrouwen in de periode voor hun eerste kind geboren wordt .
• Alhoewel het zelfvertrouwen van aanstaande moeders en vrouwen zonder kinderen even groot is direct na het huwelijk, hebben de aanstaande moeders een hoger zelfvertrouwen vlak voor de geboorte van hun eerste kind.
• Er was geen verschil in zelfvertrouwen van aanstaande vaders en mannen die geen kinderen hadden.
• In het eerste jaar na de bevalling laten moeders een plotselinge afname in zelfvertrouwen zien
• Opvallend is dat dit zelfvertrouwen blijft dalen in de jaren daarna. Dit hadden de onderzoekers niet verwacht. Maar wellicht kan dit verklaard worden door de duur van de studie. De meeste ouders kregen namelijk pas een kind nadat ze 3 jaar getrouwd waren, en werden dus maar 2 jaar gevolgd na de geboorte van hun kind. De aanpassing aan de nieuwe rol als ouder duurt mogelijk langer dan twee jaar.

Background information

Onderzoekers: Wiebke Bleidorn, Asuman Buyukcan-Tetik, Ted Schwaba, Manon A. van Scheppingen, Jaap J. A. Denissen,en Catrin Finkenauer

Universiteiten: Tilburg University, University of California, Saband University, VU university Amsterdam

Titel: Stability and change in self-esteem during the transition to parenthood

Journal: Social Psychological and Personality Science, 2016

Keywords: Zelfvertrouwen, ouderschap, persoonlijkheidsontwikkeling