Zet kinderen die na een echtscheiding een van de ouders niet meer willen zien toch bij die ouder. Dat is de opvallende stelling van de Britse therapeute Karen Woodall. Andere deskundigen vinden een kind hiertoe dwingen juist geen goeie zaak. Wel is men het erover eens dat ouderverstoting onder ouders én kinderen veel leed aanricht.
Dat meldt De Morgen. Ouderverstoting is een fenomeen waarbij een kind zich, meestal na een echtscheiding, afkeert van een van de ouders, zonder ‘gegronde’ reden. Vroeger werden vooral de vaders verstoten. Nu stijgt, ‘dankzij’ de co-ouderschapsregeling. vooral het aandeel mama’s die hun kinderen van zich zien vervreemden.
Naar de mechanismen van ouderverstoting is al veel onderzoek gedaan, maar veel duidelijkheid is er nog niet. “Wat we weten, is dat een kind een aangeboren loyaliteit heeft voor beide ouders”, zegt meester Jef Herman, gespecialiseerd echtscheidingsadvocaat die geregeld gevallen van ouderverstoting behandelt. “Bij een vechtscheiding wordt die loyaliteit op de proef gesteld. Zeker als een van de ouders zich negatief uitlaat over de andere, bewust of onbewust, dan kan die negativiteit overgedragen worden op het kind. En kan dat kind zeggen: neen, ik wil niet meer naar die ouder.”
Desastreuze gevolgen
De gevolgen van ouderverstoting kunnen desastreus zijn, weet Olivier Vanhaelen, medeoprichter van het Huis van Hereniging, een organisatie die werkt rond ouderverstoting. Niet alleen voor de verstoten ouder, maar zeker ook voor het verstotende kind zelf. Vanhaelen weet waarover hij spreekt. Hij had zelf jaren geen contact met dochter Luna. Voor hem als vader was dat de hel. Maar hij zag ook dat Luna het heel zwaar had. “Ouderverstoting zorgt voor verscheurde kinderen. Ze ontwikkelen vaak een minderwaardigheidscomplex en zitten met een hoog schuldgevoel. En ze hebben vooral ook een heel zwart-wit beeld: er is een goeie ouder en een slechte ouder, wat die ook proberen.”
Kind wél bij ‘verstoten’ ouder zetten
Bij ouderverstoting ligt de oorzaak en de oplossing bij de ouders, aldus de Britse therapeute Karen Woodall aan. Volgens haar vertrekt ouderverstoting vanuit de ouders. Het is een reactie van het kind op wat de ouders doen. Er moet dus niet aan het kind worden gewerkt, maar aan de ouders.
Het enige wat helpt bij ouderverstoting is volgens Woodall het kind net wél bij die ‘verstoten’ ouder zetten. Zodat het vertrouwen tussen ouder en kind opnieuw kan groeien. “Uiteraard is dat heel complex en het moet onder begeleiding gebeuren”, zegt Vanhaelen. “Maar het werkt. Karen Woodall boekt met haar werkwijze in 97 procent van de gevallen succes.”
Contraproductief
Kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen vindt een kind dwingen om bij een ouder te gaan waar het niet bij wil zijn, geen goeie zaak. “Met dwingen los je volgens mij niets op. Het kan zeker geen kwaad goed te luisteren naar die kinderen om te begrijpen wat er gebeurt en hen vooral even tot rust laten komen. Want over ouderverstoting weten we eigenlijk nog te weinig. We moeten het perspectief van de minderjarige wel degelijk blijven zien. Hen gewoon dwingen dan maar bij die ouder te gaan, lijkt me bijzonder contraproductief. Dit kan werken voor de ouders, maar voor de kinderen is dit geen goeie zaak.”
Kinderen even tot rust laten komen, is een veel gehoord argument om het kind in kwestie weg te houden van de ‘verstoten’ ouder. En dat is even contraproductief, meent echtscheidingsadvocaat Jef Herman. “Er wordt gewoon te veel vanuit de blik van het kind gekeken. Om het rust te gunnen, maar in tussentijd gaat de band met die ouder nog verder achteruit. Wat bij geen enkele partij voor rust zorgt.”
Rechtbanken en hulpverleners moeten dus meer door de woorden van het kind in kwestie heen kijken, vindt meester Herman. En vooral ook kordater optreden. “Van tieners wordt bijvoorbeeld aangenomen dat ze oud genoeg zijn om te kiezen. Maar dat is niet zo. We moeten een kind, zelfs al is het 16 jaar, niet zomaar geloven. Het gaat hier om kinderen die het moeilijk hebben, die diep vanbinnen eigenlijk niets liever willen dan contact te hebben met beide ouders. Het beste bewijs is dat de meeste kinderen die een ouder verstoten opnieuw contact zoeken eens ze volwassen zijn. Maar ondertussen is er wel erg veel leed aangericht.”
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning
