Verkorte opvoedingslijst geschikt bij meten hulp aan multiprobleemgezinnen

De verkorte versie van de Opvoedingsbelastingvragenlijst (OBVL-K) is bij uitstek geschikt om de hulp aan multiprobleemgezinnen te meten en zo het verloop van de behandeling zichtbaar te maken. Mocht de hulpverlening stagneren,  dan kan een toolkit wellicht uitkomst bieden.

Multiprobleemgezinnen ondervinden allerlei problemen, zoals problemen bij de opvoeding, psychische problemen en sociaaleconomische problemen. De opvoedingsbelasting van de ouder hangt samen met opvoedproblemen en het gedrag van het kind. Bovendien is de ervaren opvoedingsbelasting van de ouder een belangrijke indicator voor het behaalde resultaat van de hulp.

De Opvoedingsbelastingvragenlijst

De Opvoedingsbelastingvragenlijst is een instrument dat in Nederland veel wordt gebruikt om de opvoedingsbelasting van ouders in kaart te brengen. Er is onderzoek gedaan naar de verkorte versie hiervan. Er zijn ruim 5.800 vragenlijsten bij de start en bij het einde van een behandeling afgenomen en geanalyseerd. Zo werd duidelijk dat de verkorte versie van de Opvoedingsbelastingvragenlijst, bij multiprobleemgezinnen betrouwbaar en valide is. Bij nog eens 250 gezinnen werd de OBVL-K maandelijks afgenomen om te onderzoeken of de vragenlijst geschikt is om veranderingen in de opvoedingsbelasting gedurende de hulp te meten. Dat blijkt het geval te zijn.

Monitoring verloop

Door de opvoedingsbelasting maandelijks te meten, wordt het verloop van de behandeling zichtbaar. De uitkomst van die metingen, de zogenoemde verloopprofielen, geven input voor gesprekken tussen hulpverlener en gezin. In het onderzoek zijn ook verloopprofielen ontwikkeld die de gemiddelde veranderingen in kaart brengen bij een multiprobleemgezin. Door de veranderingen te meten kan sneller bijgestuurd worden als de hulp niet het verwachte resultaat biedt.

Toolkit

Maar wat te doen als de hulpverlening aan een gezin niet vooruit lijkt gaat? Samen met ouders en professionals is hiervoor een toolkit ontwikkeld. Deze ‘Toolkit voor stagnerende hulpverlening’ ondersteunt hulpverleners om de OBVL-K op een goede manier te gebruiken. Het stimuleert de hulpverlener ook om te zoeken naar andere vormen van hulpverlening als blijkt dat er onvoldoende voortuitgang is voor het gezin en biedt dus handvatten voor professionals om tussentijds het verloop van de behandeling te evalueren en waar mogelijk bij te stellen. Deze toolkit wordt opgenomen in de landelijke richtlijn Multiprobleemgezinnen.

ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector

Met meer kennis kan de hulp aan kinderen en hun gezinnen effectiever worden. Voor deze kennisvergroting is het ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector opgezet. Dit project is tot stand gekomen met financiering vanuit dit programma. Zie ook:

ZonMw-project Monitoren van het verloop van de hulp aan multiprobleemgezinnen met de OBVL-K
ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector
ZonMw-thema Effectonderzoek
ZonMw-thema Jeugd