Vaders vergeten groep

Werken met ouders is ingewikkeld en er komen ook bij jou als professional veel gevoelens bij kijken. Het is met name van belang in verbinding te komen en te blijven met ouders. Vaders lijken daarbij een vergeten groep. Hoe komt dat, waaruit blijkt dat?

Er heerst in onze maatschappij nog altijd het beeld dat de moeder leidend is in de opvoeding. Vaders hebben een ‘papa-dag’ of ‘passen op’ hun kind. Van moeders wordt dat nooit gezegd.

Focus op moeders

De moeder draagt het kind en krijgt medische zorg. Alle aandacht is daarom als eerste op haar gericht. Dit uit zich onder meer in het magere aanbod aan informatie of boeken voor (aanstaande) vaders. Ook tijdschriften over opvoeding en ouderschap lijken zich volledig te richten op moeders. Dit begint al bij de geboorte van een kind: als je als vader niet zelf de interactie opzoekt, word je ook niet aangesproken door bijvoorbeeld een verloskundige of kraamhulp. Vaak staat vermeld dat vaders ook mee ‘MOGEN’ komen naar de bijvoorbeeld de opvang of bij de verloskundige, het is nog geen vanzelfsprekendheid.

Ook juridisch hebben moeders nog steeds veel macht. Wanneer zij bijvoorbeeld leven in een opvangsetting, moeten zij toestemming geven of de vader zijn kind mag zien.

Vaderschap maakt kwetsbaar

De vraag is: willen vaders zelf niet betrokken zijn, voelen ze zich niet gewenst of zijn ze ‘handelingsverlegen’ en weten ze niet hoe ze plek in kunnen nemen binnen het nieuwe systeem? Feit is dat mannen anders in elkaar steken dan vrouwen. Zo reageren zij doorgaans pas als er iets gebeurt en komen dan graag in actie. Verder maakt vaderschap kwetsbaar: als adolescent wil je liever geen softie zijn. Nadenken over vaderschap is soms gewoon te heftig en verwarrend, zeker als het een ‘ongelukje’ was.

Opvoederschap

Meestal gaan gesprekken met ouders over opvoederschap en dit kn veel stress geven aan beide kanten. Daarom is het goed om ook oog te hebben voor het ouderschap. Hoe is het voor je om vader te zijn? Wat doet dat met je? Wat wil je voor je kind? Zeker als er geen sprake is van opvoederschap, zoals bij sommige zeer jonge vaders, dan is het goed om erkenning te geven aan het ouderschap en na te gaan hoe een ouder invulling kan geven aan het ouderschap.

Aandachtspunten

Voor het werken met jonge vaders zijn de volgende aandachtspunten van belang:

  • Kijk eens naar de kaders van de organisatie van waaruit je werkt. Vanuit welk referentiekader kijk je? Welke vanzelfsprekendheden zijn er? In hoeverre worden vaders werkelijk als vanzelfsprekend ingesloten?
  • Mogen vaders hun kind ook zonder de moeder ontmoeten? Eventueel met een begeleider of familielid, zodat het ook vertrouwd voelt voor moeder.
  • Kijk eens naar het taalgebruik van jezelf als professional of van je organisatie.
  • Ga eens naar de jonge vader zelf toe, in plaats van dat hij uitgenodigd wordt om bij moeder en kind in de opvang te komen. Ook eventueel zonder kind en biedt een gesprek aan over ouderschap.
  • Zijn er voldoende mannen in de organisatie of in de buurt van de jonge vader, zodat de vader makkelijk in contact kan komen met andere vaders? Misschien zijn er vrijwilligers of ervaringsdeskundigen.
  • Het kost vaak meer moeite om vaders te betrekken, maar dat komt ook door hoe we als organisaties en samenleving georganiseerd zijn. Kijk eens kritisch wat er in jouw organisatie zou moeten veranderen. En past de vorm waarin je werkt wel bij jonge vaders?
  • Realiseer je dat vaders vooral op zoek gaan naar hun rechten en niet zozeer naar hulp of ondersteuning.
  • Ga na waar de kwetsbaarheid zit bij de jonge vader en hoe hij die verpakt (met welk gedrag).
  • Help jonge vaders weer de regie te krijgen. Moeders hebben nog steeds veel ‘macht’.

José Koster

José Koster doceert, traint en coacht (teams) beroepskrachten en studenten in de omgang met ouders en leidt projecten op het gebied van werken met ouders en de (onderlinge-) communicatie.

Dit artikel is een weergave van de resultaten van een masterclass Jonge Vaders in het kader van het Programma JOOZ. Dit programma richt zich op het ondersteunen van organisaties, gemeenten en professionals die zich inzetten voor begeleiding bij jong ouderschap en preventie van onbedoelde zwangerschap. Dit gebeurt door het ontsluiten van effectieve methoden en uitwisseling van kennis en ervaring.

 

------
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning

LAAT EEN REACTIE ACHTER