Juist de superdrukke periode vlak na de geboorte kan de relatie tussen ouder en baby onder druk zetten. Maar wanneer is dit zorgelijk en wanneer niet? “De signalenkaart vormt hiervoor hét hulpmiddel”, laat Minke den Heijer weten. “Deze handige tool steekt vooral in op zorgelijke interacties en situaties.” Daar blijft het niet bij. “De kaart geeft ook handelingsperspectief.”

Minke den Heijer: “De signalenkaart maakt de onderlinge communicatie en doorverwijzingen t

Zorgprofessionals maken zich regelmatig zorgen over de ouder-kindrelatie. Gebruik dan de signalenkaart”, adviseert Minke. “Deze maakt in één oogopslag overzichtelijk wat er speelt. De kaart geeft namelijk structuur in de informatie en observaties die professionals onder ogen krijgen. Wat zie ik nu eigenlijk? Is er reden tot zorg? Hoe kan ik ondersteuning bieden? En is er indicatie voor doorverwijzen naar meer specialistische gezinsondersteuning? De antwoorden op dit soort vragen vergroot het inzicht in strubbelingen in de ouder-kindrelatie. Met als welkome bonus dat dit en passant de samenwerking tussen verschillende disciplines vergroot.”

Minke is één van de sprekers van Babycongres 2021 op 17 november. De presentaties van dit online congres zijn maar liefst zestig dagen te volgen en het congres is breed geaccrediteerd. Lees verder >

Eenvoudig hanteerbaar

In de praktijk is de signalenkaart gemakkelijk te hanteren. “Gewoon raadplegen als je een gezin treft waarin het niet lekker loopt. De kaart kan helpen om beter te snappen waarom de ouder-kindrelatie in een bepaalde situatie moeizaam is. Welk gedrag wordt gesignaleerd? Wat kan hiervan de oorzaak zijn? Hoe kan ik dit bespreekbaar maken? En op welke laag kan het best aanvullende ondersteuning worden ingestoken?”

Kun je een voorbeeld geven? “Uiteraard. Chantal komt met haar dochter Chanelle van 2 maanden voor de eerste keer op het consultatiebureau. Chanelle is een week eerder, na een vroeggeboorte, ontslagen uit het ziekenhuis. Moeder oogt somber en vlak. Haar baby ligt stil in de reiswieg. Chantal richt zich in het gesprek op jou en je hebt haar nog geen één keer naar haar dochter zien kijken. Chantal vertelt vlak over de stressvolle voedingen en over het weinige slapen nu Chanelle thuis is. In het ziekenhuis werd er goed voor haar dochter gezorgd. Thuis doet ze het meeste alleen. Met de vader van Chanelle heeft ze een LAT-relatie. Hij brengt gelukkig wel haar zoontje van drie uit een eerdere relatie naar school. En hij komt vaak ’s avonds, zodat ze even kan slapen.

Als Chanelle onrustig wordt, reageert Chantal in eerste instantie niet. Wanneer Chanelle begint te huilen, pakt ze haar op. Ze doet dit vlug en mechanisch, zonder contact te maken. Het lijfje van Chanelle oogt stijf en gespannen, als een pop. De capuchon van haar omslagdoek valt over haar gezicht. Chantal ziet het niet. Ze houdt haar dochter tegen haar schouder.

Meerwaarde

Het voorbeeld maakt duidelijk dat je in heel korte tijd veel kunt observeren en leren over de relatie en interactie tussen ouder en baby. “We zien natuurlijk vooral gedrag. En we weten feiten, bijvoorbeeld dat Chanelle prematuur geboren is. Als je de informatiekaart erbij pakt, dan kun je eenvoudiger een overzicht maken van het gedrag dat je ziet. Ook zet de kaart aan tot nieuwsgierigheid. Welke gevoelens en gedachten zouden er spelen bij ouder en baby? Wat maakt het bijvoorbeeld zo moeilijk voor Chantal om naar Chanelle te kijken? Wat roept dit meisje bij haar op? En zijn er misschien nog meerdere stressfactoren naast de prematuriteit, die een impact hebben op deze ouder-baby interactie? Door alle observaties en stressoren in kaart te brengen, kun je als professional bepalen of er extra ondersteuning of behandeling geïndiceerd is. Het overzicht maakt zowel de communicatie tussen professionals als doorverwijzingen eenvoudiger.”

Presentatie

Tijdens de 2021-editie van het Babycongres 2021, als gevolg van de recent genomen nieuwe maatregelen alleen online,  neemt Minke de deelnemers mee in het benutten van de signalenkaart in de praktijk van alledag. “Tijdens de deelsessie ga ik nog veel dieper in op alle informatie die op de informatiekaart staat en hoe je deze in de praktijk kunt gebruiken. Ik hoop hiermee zorgprofessionals uit alle disciplines, die werken met zeer jonge kinderen, nog meer inzicht geeft in de ouder-kindrelatie. Plus dat dit de samenwerking en het begrip tussen de professionals onderling zal versterken. Dit allemaal in het belang van het zeer jonge kind!”

Programma online congres ‘Vroegsignalering bij baby’s >>

Minke den Heijer is orthopedagoog, IMH-specialist DAIMH en oprichter van de Babykennis Academie. Met Babykennis Academie geeft ze nascholing over Infant Mental Health aan de eerste- en tweedelijnszorg en ontwikkelt zij preventieprojecten.

Minke is initiatiefneemster voor de ontwikkeling van de ‘Informatiekaart signaleren en ondersteunen ouder-kindrelatie,’ welke onlangs is opgenomen als bijlage in de nieuwe landelijke NCJ-richtlijn ouder-kind relatie. 

  

------
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning

2 REACTIES

LAAT EEN REACTIE ACHTER