Plaatsing van een emotioneel gehandicapt kind in een geëmotionaliseerd gezin is een waagstuk. Ondanks alle voorlichting en cursussen is het iets wat gedoemd lijkt te mislukken. Dit omdat er een verkeerd appel wordt gedaan op zowel het kind als op zijn adoptieouders. Deze kinderen kunnen in hun eigen belang beter grootgebracht worden in het groepsinternaat waar vooral regels gelden.
Dat bepleit Agien Roeloffs, socioloog en ervaringsdeskundige adoptieouder in een opiniestuk op zorgwelzijn.nl. Roeloffs wijst erop dat in het hedendaagse gezinsverband koestering, liefde, aandacht en betrokkenheid vanzelfsprekende zaken zijn. Zij hebben het persoonlijk welzijn van de kinderen voor ogen. In de gezinssociologie wordt hiervoor de term geëmotionaliseerd gezin gebruikt.
Emotionele handicap
Roeloffs: “De emotionele problemen van veel adoptiekinderen noemen we dan een ‘handicap’. Terwijl het eigenlijk een heel belangrijke eigenschap is, waarmee de mens zich in allerlei situaties goed kan redden. Als de moeder tijdens haar zwangerschap objectief waarneembare herrie en geweld meemaakt, zoals oorlog, gillen, schreeuwen en lichamelijke mishandelingen, wordt bij het ongeboren kind het gevoel automatisch uitgeschakeld, het begint te ‘overleven’. Zo’n kind ervaart geen veilige basis, het raakt behept met een gebrek aan emotie, de ‘emotionele handicap’. Het kan zich niet of nauwelijks hechten aan zijn verzorgers en blijkt heel handig mensen te kunnen manipuleren. Het kind gaat iedereen en alles ten bate van zichzelf gebruiken.”
Adoptieouders
“In zulke gevallen verkeren de adoptieouders in ontreddering omdat wat zij bedoelden, niet wil lukken. Veel liefde geven is steeds de inzet, dan zou het kind zich wel aanpassen. De gezinnen waar adoptiekinderen in terecht komen, zijn gezinnen die door de Raad zijn goedgekeurd. Zij vormden nooit een probleemgezin. Adoptieouders doen voor hun kind niet alleen ervaringen op met instanties, zij kunnen door al dit gedoe ook met zichzelf hevig in de knoei raken. Ze hebben vragen waar ze geen kant mee uit kunnen.” Op zoek naar hun hulpvragen kwam Roeloffs indertijd als landelijk contactpersoon van LOGA (Landelijke Oudervereniging Gezinsproblematiek Adoptie) tot hulpbehoeften in vijf verschillende situaties.
Thuis situatie
“Het gezin krijgt van familie en omgeving een onsympathiek stempel, iets waaraan het kind zelf een grote bijdrage levert door bijvoorbeeld te liegen en zielig te doen. De buitenwereld gelooft het kind, men vindt hem bijzonder, leuk, lief en schattig en men begrijpt niet waarom hij thuis zo slecht wordt behandeld. Ze hebben hem vaak in huis en stoppen hem van alles toe. Aldus begint de eenzaamheid van het adoptiegezin.”
Uithuisplaatsing
In het tweede geval komt er behandeling en begeleiding naar een eventuele uithuisplaatsing toe. “Maar dat laatste blijft bij een advies, ouders moeten het zelf willen. Maar ouders zijn nog niet vertrouwd met de gedachte aan een instituut, ze kennen het verschijnsel niet. Wat ze eigenlijk nodig hebben is een doortastende begeleiding bij de besluitvorming.”
Pauze
“De derde situatie zou een pauze kunnen zijn in het besluitvormingsproces. De ouders zijn niet onwillig maar kiezen er vooralsnog voor de ellende thuis te laten voortduren. Ze zullen nu écht hun gevoel gaan uitschakelen en zakelijk met hun kind omgaan. Trouwens, “je hebt je kind toch niet hierheen gehaald om het in een internaat te stoppen?” Het kost het gezin heel wat inspanning om toch maar toe te stemmen en te willen inzien dat uithuisplaatsing in het in het belang van het kind is.”
Uithuisplaatsing
“In het vierde geval is de uithuisplaatsing gerealiseerd. Het andere ouderschap komt eraan, ouderschap-op-maat. Ouders zullen nu gaan ervaren dat anderen zich met hun kind bemoeien. Ze hebben nog maar weinig inspraak, de discussies gaan over allerlei zaken.”
Zie ook:
Adoptieouders begeleiden bij ernstige problemen
Handboek preventieve interventie voor pleeg- en adoptieouders bij jonge kinderen met een problematische gehechtheid
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning
wij zitten er midden in en kind thuis was niet meer te doen op haar 16e zeer late diagnose rhs en vroeg kinderlijk trauma .. nu verder met een heel andere toekomst dan we met haar voor ogen hadden. Heel duur en groot hulpnetwerk er om heen maar vreselijk om door heen te gaan zeker nu eind vh jaar 18 gaat worden en dan ?