Aan het eind van de zwangerschap en na de geboorte van een eerste kind ervaren ouders met regelmaat slaapproblemen. Daarna worden ouders meer tevreden over hun slaap, maar zelfs als hun kind zes jaar oud is, zijn ze nog niet zo tevreden over hun slaapkwaliteit en slaapduur als voordat ze kinderen hadden. Redenen zijn in de eerste periode de nachtelijke voedingen en troosten van de baby, gevolgd door stress en onzekerheden rondom de nieuwe rol als ouders en zorgen om de kinderen.

Dat blijkt uit een recent internationaal onderzoek van Richter en collega’s (2019). Omdat slaapproblemen grote gevolgen kunnen hebben voor zowel lichamelijk als mentaal welbevinden, is het belangrijk om hier meer zicht op te krijgen.

Het onderstaande recente onderzoek is van belang voor zorgprofessionals. Dit geldt voor vele andere onderzoeken van de afgelopen jaren. Ouders Centraal zet met enkele regelmaat de belangrijkste uitkomsten voor professionals op een rij. Het artikel is bewerkt door Dr. Maartje Zijlmans, bestuurslid Babywerk en mede-eigenaar van Baby Proof.

Bevindingen

De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek voor professionals luiden als volgt:

  • 60% van de moeders ervaart slaapproblemen als hun baby 2 maanden oud is
  • 40% ervaart deze slaapproblemen nog steeds als hun kind de leeftijd van 2 jaar heeft bereikt
  • 4 tot 6 jaar na de geboorte van een eerste kind zijn zowel vaders als moeders minder tevreden over hun slaap, en slapen ze minder uren dan voordat ze kinderen hadden
  • Belangrijkste redenen die ouders geven voor slaapproblemen zijn nachtelijke voedingen, troosten, stress en onzekerheden rondom de (nieuwe) rol als ouders, verantwoordelijkheden en zorgen om de kinderen
  • Er werden geen protectieve factoren gevonden in deze studie.
  • Voor professionals is het belangrijk om oog te hebben voor de slaapkwaliteit en tevredenheid van ouders omdat dit zowel fysiek als mentaal grote gevolgen kan hebben. Te denken valt aan het scheppen van realistische verwachtingen met betrekking tot slaap van kinderen, ondersteuning voor ouders om de kwaliteit van hun slaap te verbeteren en/of op zoek gaan naar rustmomenten tijdens de dag voor ouders.

Informatie over het onderzoek

Wie?
2541 vrouwen en 2118 mannen die tijdens de duur van het onderzoek hun eerste, tweede of derde kind kregen

Waar?
Duitsland

Wanneer?
Tussen 2008 en 2015

Hoe?
De deelnemers werden acht keer geïnterviewd waarin gevraagd werd naar hoe tevreden zij zijn over hun slaap (1 item: hoe tevreden ben je met je slaap?11 punts schaal) en naar de slaapduur (2 items; hoeveel uur slaap je gemiddeld op een normale dag tijdens de werkweek?/ Hoeveel uur slaap je tijdens een nacht in het weekend?). Daarnaast werden de volgende variabelen meegenomen: leeftijd, borstvoeding, inkomen, koopwoning, alleenstaand vs partner.

Facts & findings

Slaaptevredenheid en slaapduur tijdens zwangerschap en na de geboorte van eerste, tweede en derde kind.

Bij moeders

  • De slaaptevredenheid neemt af tijdens de zwangerschap en na de bevalling.
  • De slaapduur neemt tijdens de zwangerschap iets toe, maar neemt af na de geboorte van de baby. Gemiddeld 41 min na de geboorte van het eerste kind, 39 min na het tweede kind en 44 min na de derde.
  • 4 tot 6 jaar na de geboorte van hun eerste kind zijn zowel de slaaptevredenheid als de slaapduur lager dan voor de zwangerschap.
  • Het effect van de geboorte van een tweede en derde kind op slaaptevredenheid is kleiner dan na de geboorte van een eerste kind.
  • Het effect van het eerste, tweede en derde kind is even groot op de slaapduur.

Bij vaders

  • Effecten voor vaders zijn gelijk aan die van moeders, maar minder sterk. De slaapduur van vaders neemt respectievelijk 14 min, 9 min, 12 min af na de geboorte van eerste, tweede en derde kind.

Slaaptevredenheid en slaapduur tijdens de zwangerschapstrimesters en eerste jaar na de geboorte van eerste kind

  • Er is een afname in slaaptevredenheid tijdens de zwangerschap voor vrouwen, maar niet voor mannen.
  • Er is geen afname in slaapduur tijdens de zwangerschap.
  • Er is een sterke afname in zowel slaaptevredenheid als slaapduur tussen het derde trimester van de zwangerschap en de eerste 3 maanden na de geboorte van hun eerste kind (afname van 87 min bij moeders / 27 min bij vaders).
  • Na de eerste drie maanden postpartum neemt de slaapduur van zowel moeders als vaders toe.

Potentiële protectieve factoren voor slaaptevredenheid en slaapduur tijdens de zwangerschap en na de geboorte van eerste kind

  • Leeftijd van moeders en vaders, inkomen en alleenstaand ouderschap hadden geen relatie met slaapduur en slaaptevredenheid tijdens de zwangerschap en na de geboorte van het eerste kind.
  • Moeders die borstvoeding geven zijn iets meer ontevreden en slapen iets minder (14 min) dan moeders die geen borstvoeding geven.

Achtergrondinformatie

Onderzoekers:
David Richter, Michael D. Krämer, Nicole K. Y. Tang, Hawley E. Montgomery-Downs, Sakari Lemola van University of Warwick, United Kingdom; West Virginia University, Morgantown; German Institute for Economic Research, Berlin.

Titel
Long-term effects of pregnancy and childbirth on sleep satisfaction and duration of first-time and experienced mothers and fathers

Journal:
Sleep Journal, 2019

 

------
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning

LAAT EEN REACTIE ACHTER