Als ouder is kritiek op je zoon of dochter soms moeilijk te verkroppen. Opmerkelijk is dat ouders die positiever kijken naar hun kinderen, heftiger reageren op kritiek op hun kroost. Dat blijkt uit nieuwe onderzoek aan Universiteit Leiden.
Als ouder krijg je regelmatig feedback over je kind. Maar wat deze feedback doet met de ouders – en wat er gebeurt in het brein – was eigenlijk nog nooit onderzocht, vertelt neurowetenschapper Lisanne van Houtum, werkzaam bij Universiteit Leiden in het AD. Terwijl dat wel relevant is: “Het kan ouders heel erg raken. Enerzijds omdat ze zichzelf herkennen in hun kind, anderzijds omdat ze meevoelen of zich inleven in de emoties van hun kind. Bovendien heeft het impact op hoe het gesprek verder verloopt.”
Complimenten en kritiek
Voor het onderzoek van promovenda Van Houtum kregen zestig ouders, die al deel uitmaakten van een breder onderzoek, in een MRI-scanner complimenten en kritiek te zien over hun kind in de leeftijd van 11 tot 17 jaar. Dit ging om positieve (‘intelligent’), neutrale (‘chaotisch’) of negatieve (‘onbetrouwbaar’) woorden.
In een eerder stadium hadden de ouders aangegeven welke eigenschappen van toepassing waren op hun kind, waardoor de onderzoekers al wisten hoe ouders naar hun kind keken. Bij positieve uitspraken ging de stemming van de ouders omhoog. Kritiek had juist een negatieve uitwerking op het humeur van de ouders. “De gebieden die in de hersenen geactiveerd werden, zijn dezelfde die we ook in andere studies terugzien bij mensen wanneer zij zelf feedback krijgen.”
Overlap tussen ouder en kind
Betekent dit dat we kinderen zien als onderdeel van onszelf? Die theorie is er inderdaad, beaamt Van Houtum. “We hebben de mate van overlap tussen de ouder en kind – dus in hoeverre de ouder het kind als onderdeel van zichzelf ziet – niet gemeten. Wel weten we uit onderzoeken dat kinderen hoe ouder ze worden, meer een eigen identiteit ontwikkelen. Bij jongere kinderen is die overlap tussen ouders en kind sterker aanwezig. Het zou dus kunnen dat ouders die sterker reageren, zich ook persoonlijk geraakt voelen.” Dat kan volgens Van Houtum best onverwachts zijn. “Mensen zien zichzelf vaak positiever dan gemiddeld. Dat heet het ‘better-than-average-effect’. Ouders zien ook hun kinderen eerder positiever dan realistisch.”
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning
[…] Ouders kunnen kritiek op kind moeilijk verkroppen […]