De ouders van nu voeden hun kroost op tot tropische visjes met een fantastisch zelfbeeld. En dat gaat mis wanneer zij in de Noordzee (lees: de maatschappij) terechtkomen. Dat zegt hoofddocent psychodiagnostiek dr. Jan Derksen van de Radboud Universiteit.
Ouders zijn op hun buikgevoel gaan opvoeden, constateert Derksen, tevens hoogleraar psychodynamische psychotherapie aan de Vrije Universiteit Brussel, in een interview in het programma Dr Kelder en Co (NPO Radio 1). Ze vinden hun kind geweldig en applaudisseren bij alles wat het doet. “Als een kind met een prachtige tekening thuiskomt, zijn ouders meteen supertrots. Dan lijkt het wel alsof Miró in huis is.” Derksen vindt dat dat wel wat minder mag. “Als ze zouden zeggen: leuke tekening, maar daar is het nog zo zwart, en hier nog wat wit… dan gaat zo’n kind terug naar de tekentafel en verbeteren. Dát is opvoeding.”
Te verwend, te weinig weertbaar
Een complete generatie wordt op dit moment eigenlijk te verwend opgevoed, vindt Derksen. Ouders creëren te weinig weerbaarheid bij jongeren en kinderen, en dat is zorgelijk. “Omgaan met verlies en ellende is essentieel voor een gezonde psychische ontwikkeling van het kind.”
Het gevaar schuilt er vooral in dat wanneer kinderen louter geprezen worden zij een heel positief zelfbeeld ontwikkelen en denken dat ze overal goed in zijn. “Ze denken, ik kan van alles, iedereen vindt mij leuk. Dat zie je bij millennials sterk: in hun ‘psychologische back-office’ leren ze niet omgaan met frustratie, verdriet en tegenslag.” Met andere woorden: de confrontatie met de echte maatschappij. “Dan komen die tropische visjes in de Noordzee, krijgen bij hun eerste baan een negatief functioneringsgesprek en even later zitten ze bij ons in de praktijk met een burn-out.”
Vrije opvoeding werkt medicalisering in de hand
Daarnaast geven ouders die opvoeden met hun buikgevoel heel veel vrijheid. Dat kan leiden tot problemen, bijvoorbeeld bij kinderen die een wat drukker temperament hebben, wat bij een derde van de jongens het geval is volgens Derksen. “Dat temperament krijgt alle ruimte van die vrijdenkende ouders. En als ze dan zes jaar zijn noemen we het opeens ADHD en dan moet er methylfenidaat in. Zo medicaliseer je problemen die in een opvoeding ondervangen zouden kunnen worden.”
Er is nog geen generatie verloren, vindt Derksen, maar het is wel hoog tijd dat ouders van aanpak veranderen. “Er moet echt iets gebeuren.”
Interview
Ga voor het interview naar de website van NPO Radio 1 >
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning
