Opvang leert licht verstandelijk beperkte moeders opvoeden

In Twente staan twee huizen waar jonge moeders met een licht verstandelijke beperking leren opvoeden. De bijzondere vorm van hulpverlening bevalt zo goed dat onlangs een tweede huis in Enschede is geopend. Het opbouwen van een veilige hechting tussen ouder en kind is een belangrijk doel.

Sinds 2012 woonden 148 jonge Twentse ouders in het OKB van Ambiq in Almelo. Het regime in de woningen is ronduit streng. Zeven ouder/kindcombinaties zitten er, met twee hulpverleners.

Opvang voorkomt uithuisplaatsing

Manager Trudy Snippert en gedragswetenschapper Anneke Hofsté van Ambiq vertellen dat kinderrechters steeds minder machtigingen tot uithuisplaatsingen voor kinderen afgeven. “Dat is de reden voor de komst van ons eerste OKB in Almelo, want er is natuurlijk wel een voorziening nodig. Wij zijn het met de rechters eens. Weghalen bij de ouders is beschadigend voor kinderen. Ook al hebben ze het misschien best goed bij een pleeggezin. De biologische ouder heeft de voorkeur boven pleegzorg of een instelling.”

Dag en nacht observeren

In de observatieperiode kijken de hulpverleners mee met alle handelingen tussen moeder en kind. Voeden, in bad doen, optillen en neerleggen, wandelen en bed opmaken. “Zelfs als moeder ‘s nachts uit bed moet om te voeden, zit iemand van ons ernaast”, vertelt Trudy Snippert knikt. “Maar dat is niet voor niets. De kinderen hadden het slecht thuis. Huiselijk geweld, seksueel misbruik, verwaarlozing of stressregulatieproblemen speelden. Sommige ouders gaan helemaal uit hun plaat als een kind huilt. Relatieproblemen tussen de ouders komt veel voor. Net als problemen met de familie.” We kijken hoe zelfstandig iemand is. En wat ze nog kunnen leren. Wanneer dit goed gaat, volgt een volgende fase met meer vrijheid.”

Veilige hechting

Weerbaarheidstraining, babymassage, babyzwemmen, video-interactie en systeemtherapie zijn middelen en methoden waarmee Ambiq werkt. De achterliggende gedachte is dat generaties families met onveilige opvoedsituaties het heersende patroon doorbreken.

Moeders leren basale dingen. Bijvoorbeeld hoe ze contact maken met hun kleintje. Of het geruststellen. Het terugkijken van videobeelden helpt daarbij. Trudy Snippert: “Er zijn moeders die niet praten met hun kind. Goede hechting is voor hen een abstract begrip. Ze kunnen er weinig mee. Maar als ze op een video terugzien dat het kleintje rustig wordt als je ermee praat of het aanraakt, dat je daarmee kan troosten of angst wegnemen, ja, dan valt het kwartje. Deze vaardigheden kregen ze vanuit de eigen opvoeding niet mee. Wij willen niet dat de geschiedenis zich herhaalt, waardoor langdurige zorg nodig is.”

“Moeders werken aan hun eigen problemen, hun beperking, het maken van verantwoorde keuzes en zelfstandig wonen”, vult Anneke Hofsté aan. “Hebben ze oppas nodig? Dan moeten ze dat zelf regelen. De hele verzorging en opvoeding is hun verantwoordelijkheid. Wij grijpen alleen in als de veiligheid in het geding is.”

Dit is een samenvatting van een uitgebreider artikel op tubantia.nl, klik hier