Naast genen beïnvloedt ook ouderlijk milieu het opleidingsniveau

Het is al langer bekend dat geërfde genen het opleidingsniveau van kinderen voorspellen. Nu blijkt dat ook de genen die ouders níet doorgeven aan hun kinderen effect hebben. Dit komt omdat deze genen van invloed zijn op de omgeving die ouders op basis van hun eigen opleidingsniveau creëren.

Wetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) hebben dit effect van het ouderlijk milieu op opleidingsniveau aangetoond door naar de genen van ouders en hun kinderen te kijken. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Behavior Genetics.

Verminderen ongelijke kansen

Een veelgestelde vraag is waarom kinderen van hoogopgeleide ouders vaak een hoog opleidingsniveau hebben. Ouders geven hun genen door aan hun kinderen en creëren de omgeving waarin hun kinderen opgroeien. Dit maakt het moeilijk om aan te tonen of ouderlijk milieu rechtstreeks een invloed heeft. Juist door naar de genen te kijken hebben de VU-onderzoekers een effect van het ouderlijk milieu aangetoond. Biologisch psycholoog Eveline de Zeeuw: “Nu we weten dat ouderlijk milieu een direct effect heeft op opleidingsniveau, kunnen we gerichter op zoek naar factoren die ongelijke kansen in het onderwijs kunnen verminderen”.

Samenspel van genen en omgeving

Ouders geven de helft van hun genen door aan hun kinderen. Door de genen van kinderen en hun ouders in kaart te brengen weten we welke genen het kind heeft geërfd en welke niet. De genen die ouders niet doorgeven hebben nog wel een invloed op het ouderlijk milieu. De invloed van genen van de ouders op het ouderlijk milieu wordt genetische nurturing genoemd. VU-onderzoeker Elsje van Bergen: “Het effect van de niet geërfde genen op opleidingsniveau is kleiner dan die van de geërfde genen. Maar dat we nu met deze nieuwe methode het samenspel van nature en nurture kunnen aantonen, is echt een doorbraak.”

Nederlands Tweelingen Register

VU-hoogleraar Dorret Boomsma en oprichter van het Nederlands Tweelingen Register: “Op dit moment zijn wij een van de weinige plekken ter wereld waar dit onderzoek mogelijk is, omdat wij genen hebben gemeten bij zowel kinderen als hun beide ouders.” Bij het Nederlands Tweelingen Register hebben zo’n 2.000 volwassen op een vragenlijst ingevuld wat hun hoogst behaalde diploma is. Daarnaast zijn bij deze groep volwassenen en bij hun beide ouders honderdduizenden genetische varianten gemeten.

Bron: VU