Gezinshereniging na vlucht alleen complex proces

Een vluchteling die in Nederland via een verblijfsvergunning asiel krijgt, heeft recht op gezinshereniging. Dit betekent dat zijn of haar partner en eventuele kinderen naar Nederland mogen komen. Ook alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s) kunnen een aanvraag doen voor hun ouders en minderjarige broers en zussen.

Gezinshereniging is een complex proces. Er is slopende onzekerheid tijdens de wachttijd, druk van familie en ook na de hereniging is er niet altijd sprake van een roze wolk. Daarnaast worden aanvragen afgewezen.

Sinds het uitkomen van het rapport Welzijn en gezondheid van gezinsherenigers (2018) verzamelt Pharos kennis en ervaringen rond gezinshereniging. Deze inzichten helpen problemen te voorkomen, op tijd te signaleren en aan te pakken. In dit infosheet staan artikelen, filmpjes en tips over gezinshereniging en wat begeleiders kunnen betekenen.

Aspecten/fasen bij gezinshereniging

Gezinshereniging is heel belangrijk voor welzijn, gezondheid en integratie. Weer samenzijn met gezinsleden helpt bij het opbouwen van het leven in het nieuwe land. Maar het kan ook ingewikkeld zijn en problemen opleveren. We onderscheiden drie fasen: de wachttijd, de fase na hereniging en de afwijzing van de aanvraag.

Pharos sprak met professionals en gezinnen over de juiste begeleiding in de verschillende fasen en schreven daarover het drieluik ‘Gezinshereniging, wat als het niet eind goed, al goed is?’:

‘Mogen mijn moeder en broertje komen?’ – Over de wachttijd en afwijzing. Hierin komt Maria Verkade van SAMAH aan het woord.

‘Elk herenigd gezin verdient begeleiding op maat’ – Moulay Hajji en Saskia Sliedrecht delen hun ervaringen over het belang van goede begeleiding na hereniging.

‘Het eerste jaar was een achtbaan van emoties’ – Over de ervaringen van de Syrische Diana en haar zonen: het proces tot hereniging en het wennen aan elkaar daarna.

De wachttijd

Nadat de aanvraag is ingediend verkeren alle gezinsleden in grote onzekerheid. De wachttijd kan voor aanvragers zeer stressvol zijn. Ze weten niet of familie mag overkomen vanuit het vaak onveilige thuisland of andere opvangland.

GGD Gelderland-Zuid onderzocht hoe professionals gezinshereniging bespreken tijdens de wachttijd. Zij schreven een handreiking en ontwikkelden een gesprekstool voor professionals die je zowel voor als na hereniging kunt gebruiken.

Begeleiders en nieuwkomers vinden het vaak lastig om te begrijpen welke documenten nodig zijn en hoe die te verkrijgen zijn in de verschillende landen. Nidos geeft tips over de documenten uit Eritrea. Communicatie tussen nieuwkomers hier en familie in het thuisland kan soms ingewikkeld zijn. Nidos geeft daarom ook tips over waar je rekening mee kunt houden bij het contact tussen amv’s hier en hun familie in Eritrea.

Na gezinshereniging

Als de aanvraag wordt goedgekeurd, start de fase na hereniging. Naast de grote vreugde en opluchting om weer samen te zijn, kan het lastig zijn om de draad weer op te pakken. Hierover schreef Pharos in het rapport Welzijn en gezondheid van gezinsherenigers en in het drieluik. In de video van Stalin en zijn zoon zie je hoe zij omgingen met de hereniging. Ook in het blog van Elize Smal lees je over waar een gezin mee te maken krijgt.

Een van de aanbevelingen uit het rapport is betere begeleiding van het gezin. Maar hoe ziet die begeleiding eruit? Waar kunnen professionals op letten? Hou hierbij rekening met de verschillende verwerkingsfasen waarin gezinsleden zich bevinden (artikel 2 van het drieluik). De gespreksleidraad van GGD Gelderland-Zuid is in deze fase ook bruikbaar voor professionals en vrijwilligers. Ook biedt Pharos trainingen aan voor professionals en vrijwilligers over het begeleiden van vluchtelingengezinnen (ook op maat).

Afwijzing van gezinshereniging

De aanvraag kan ook afgewezen worden. Dit betekent een grote teleurstelling. De toekomst van mensen stort in en we horen regelmatig over de psychische nood waarin mensen na afwijzing verkeren. Vaak wordt onderschat hoe groot de impact is van de afwijzing. Via Pharos.nl lees je hoe de afwijzing invloed heeft op een aantal terreinen en krijg je tips over ondersteuning na afwijzing.

Bron: pharos.nl

Zie ook:

• Gezinshereniging niet altijd eind goed, al goed
• Speel in op ondersteuningsbehoefte van gezinnen van statushouders