Eerste resultaten ‘Gezinsgericht werken’ smaken naar meer

‘Gezinsgericht werken’ is een breed programma waarmee justitiële jeugdinrichtingen ouders zo intensief mogelijk en vanaf dag één betrekken bij de behandeling van de jongeren. De eerste resultaten zijn veelbelovend. ‘We willen het daarom verder uitrollen naar andere instellingen, naar de 18+ groep en naar het buitenland’, vertelt Kees Mos, projectleider Gezinsgericht werken.

Stichting Jeugdinterventies (SJI) beheert het programma Gezinsgericht werken. De methode is ontwikkeld door de Academische Werkplaats Risicojeugd met subsidie van ZonMw en richt zich op het stimuleren van de samenwerking met ouders. Teams betrekken ouders meer bij beslissingen, organiseren vaste ouderavonden, gezamenlijke activiteiten en waar wenselijk gezinstherapie.

Herstel vertrouwen

‘De nieuwe werkwijze vraagt om een omslag in denken en is daarom voor veel van de jeugdwerkers even schakelen’, zegt projectleider Mos, tevens klinisch psycholoog en cognitief gedragstherapeut in justitiële jeugdinrichting (JJI) Teylingereind. ‘Hoewel pedagogisch medewerkers het belang van het gezin wel erkennen, hebben ze van nature de neiging om zich vooral te focussen op de jongeren. Met het programma Gezinsgericht werken benadrukken we juist dat we de ouders en hun gedrag niet afwijzen, maar kijken hoe we hen zo goed mogelijk kunnen betrekken. Dat gaat zeker niet altijd makkelijk, want de ouder-kindrelatie is regelmatig verstoord. Het herstellen van het beschadigde vertrouwen maakt dan onderdeel uit van het traject.’

Interne trainers opleiden

De eerste resultaten van de methode zijn veelbelovend. Het programma wordt ook toegepast in de residentiële (gesloten) jeugdzorg. Met behulp van Gezinsgericht werken verblijven jongeren korter in de instelling, gaan ze na hun verblijf vaker terug naar huis en volgen ouder(s) en kind vaker gezinstherapie, ook als de jongere weer thuis is. ‘Nu we het programma op de rails hebben, is het belangrijk om deze werkwijze vast te houden’, benadrukt Mos. ‘We gaan het programma borgen binnen de instellingen door de interne trainers op te leiden. Zij kunnen ervoor zorgen dat de teams structureel gefocust blijven op die samenwerking met ouders.’

Ook voor 18+

Alle leefgroepen van Teylingereind en JJI Lelystad werken inmiddels met de methode. SJI heeft ook teams getraind van andere residentiële voorzieningen. Op Teylingereind en De Hartelborgt loopt eveneens een pilot met een groep 18+ jongeren. Mos: ‘We verwachten dat we ook met deze groep goede resultaten kunnen boeken. Voor 18-plussers gelden vaak weer andere omstandigheden. Die zijn meer gericht op zelfstandigheid en hebben regelmatig een partner die mogelijk ook een positieve invloed kan uitoefenen. Sommige jongens zijn zelfs al vader. Dat vraagt om een meer systeemgerichte aanpak.’

Toch plaatst Mos ook een kritische noot: ‘De ministeries van Justitie & Veiligheid en Volksgezondheid, Welzijn & Sport erkennen het belang van gezins- en systeemgericht werken wel, maar stellen (nog) geen middelen beschikbaar om het programma als vast onderdeel op te nemen binnen de residentiële instellingen.’

Internationalisering

Mos vertelt tevens dat er interesse is uit het buitenland. Eind juni komt onder meer een delegatie uit België naar Teylingereind om te kijken hoe wij die samenwerking met ouders aanpakken’, zegt hij.  ‘Het programma wordt al in het Engels vertaald.’

Bron: zonmw.nl