Ouders die alles voor hun kinderen regelen en gladstrijken, kweken afhankelijke, onzekere volwassenen. Maar het leven barst van de tegenslag. Het ontbreekt deze kinderen aan weerbaarheid, zelfvertrouwen, veerkracht en emotionele intelligentie. Hoe overleeft een kind van curlingouders in de echte wereld? Op die vraag gaat het NRC uitgebreid in.
Bij curling laten mensen stenen over de ijsbaan glijden door het ijs met een bezem driftig schoon te poetsen. De Deense psycholoog Bent Hougaard zag de overeenkomst met de heersende manier van opvoeden: ouders vegen als curlers alle problemen van hun kinderen uit de weg. Als een kind in de klas niet naast zijn beste vriendje of vriendinnetje zit, regelt de ouder dat wel even met een pittig gesprek met de leerkracht. Ouders stappen naar de rechter als een kind niet mee mag doen aan een schoolgala of eindmusical nadat het zich misdragen heeft. Ze zitten bovenop de sinterklaasloting om een mooie surprise te garanderen. Recentelijk eiste een vader in de rechtszaal een IQ-test voor zijn dochter nadat zij een vmbo-advies had gekregen.
Moeten presteren
Geen teleurstellingen, geen tegenslagen, geen verdriet of pijn. Maar wel: moeten presteren. De baan is gladgestreken dus is er geen excuus meer om te mislukken. Op de basisschool moet je op het ‘zon-niveau’ – het hoogste niveau – lezen, daarna doe je vwo en in je vrije tijd speel je bij de selectie van het hockeyteam. En je bent blij, gelukkig, vrolijk. Want er is geen reden om dat niet te zijn.
De realiteit is anders. Onderzoeksbureau GfK liet vorig jaar zien dat 26 procent van de jongeren te maken heeft gehad met burn-outklachten. NRC schreef dat een kwart van de studenten daar last van heeft, op basis van een onderzoek van Hogeschool Windesheim onder 3.134 studenten van de hogeschool. De Volkskrant wees op de alarmerende wachtlijsten bij de ggz voor onder anderen labiele twintigers, die vaak gelinkt wordt aan prestatiedruk.
Gebrek aan zelfredzaamheid
Hoe komt het dat de beoogde excellentie uitblijft en in plaats daarvan problemen ontstaan? Eén van de verklaringen is dat het curlingouderschap watjes kweekt. De mentale instabiliteit van millennials houdt verband met een gebrek aan zelfredzaamheid, meent Jan Derksen, hoogleraar psychologie aan de Vrije Universiteit van Brussel. Hij spreekt over de jongeren als tropische visjes in de Noordzee. “Overbeschermende ouders creëren een tropische watertemperatuur voor hun kroost. Als de kinderen in de echte samenleving terechtkomen, is het water ijskoud. Daar zijn ze niet op voorbereid en dan worden ze inderdaad ziek.” Naast zelfredzaamheid creëert het curlingouderschap een gebrek aan weerbaarheid, zelfvertrouwen, veerkracht en emotionele intelligentie, meent Derksen. „Dat maakt dat ze op hun 23e al over een burn-out praten, nadat ze hun eerste functioneringsgesprek hebben gehad met wat negatieve feedback.”
Geen ruimte voor misstap
Andere experts stellen dat er niet zozeer iets schort aan de millennial, maar aan de lat die hun wordt opgelegd. Zo ziet pedagoge Liesbeth Groenhuijsen kinderen bezwijken onder de druk van verwachtingen en eigen verantwoordelijkheid. In een wereld waarin geluk en succes als maakbaar wordt gezien, willen ouders koste wat het kost dat hun kind dit ook is, zegt ze. Als een kind hier niet aan voldoet heeft het dubbel pech: het schiet én tekort én is een sufferd omdat het zijn of haar eigen schuld is. Er is weinig ruimte voor een misstap. „Af en toe ongelukkig zijn, of het aanmoedigen van teleurstelling, gaat in tegen de tijdsgeest. In deze tendens van succesvol zijn worden behoorlijk wat kinderen vermalen. Het leven barst namelijk van tegenslag, dus ieder kind faalt.”
Abonneer u op onze gratis digitale nieuwsbrief en u ontvangt wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond ouderschapskennis en –ondersteuning
